Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
БАЗЫРДЖЫН ЗАРÆГ — тж. БАЗЫРДЖЫН ÆМДЗÆВГÆ Чиныг. Дардыл, адæмы хсæн тагъд чи апырх вæййы, ахæм. Уый, миййыг, нæ зары зæрдæ базырджын зарæг æрмæст. (Ф. 1963, 4.) Мæ базырджын æмдзæвгæтæ, ныр гъей кæнут! (Ф.1964, 12.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ТЫППЫРТÆ СУАДЗЫН — тж. ТЫППЫРТÆ КАЛЫН Маст ссæуын (кæуынæй, хыл кæнынæй). Вылить горе. Мæнæ мын абон ацы хорз уазæг мæ зæрдæйы тыппыртæ суадзын кодта, абондæргъы дæ мысын (Сосойы) ... æмæ мæрдты... дзæнæты бад! (Нафи, Сосо бадзуры.) Кæрдæгыл æрдиаггæнгæ ныддæлгом… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЪУЫДЫЙЫ НÆ ФÆУЫН — Айрох кæнын. – Бахатыр кæн, æлдар унтер афицер, фыртагъдæй мæ хъуыдыйы нал фæци, ды махуæттимæ зонгæ кæй нæ дæ, уый!.. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
фæзарын — ↑ зарын, → фæзæрын Хуымæтæг, аразгæ, цæугæ кæнæ æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: фæзарынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: фæзарæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: фæзарæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыкко … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
зарын — → зæрын ↓ азарын, базарын, æрзарын, æрбазарын, разарын, ныззарын, фæзарын Хуымæтæг, æн … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УАСТЫРДЖИ — Ирон мифологийы нæлгоймæгтыл (сылгоймæгтæ йын йæ ном дзургæ дæр нæ кæнынц, хонынц æй ЛÆГТЫ ДЗУАР) æмæ бæлццæттыл армдарæг зæд. Стыр Хуыцауы фæстæ Уастырджи ирон динон дунеæмбарынады ахсы дыккаг бынат. Цæры уæларвы. Уымæн, æрмæстдæр уымæн ис бар… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УЫРЫЗМÆГ — Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт Æхсæртæг æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæ рæсугъды (Сасанайы) фырт, Нарты номдзыд хистæр, болатрихи Хæмыцы фаззон. Кадджыты Дзерассæ Æхсар æмæ Æхсæртæджы мæрдтæ Уастырджийæн куы баныгæнын кæны, уæд дзы йæхи бафæсвæд… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АВДÆН — Дзырд авдæн дæр арæзт у нымæцон авдæй, ома, авд сывæллонæн. Авд сывæллоны бæрц кæмæн уыд нæ фыдæлтæй, уыдон нымад уыдысты æххæст бинонтыл. Æвдæм сывæллоныл та арæх æвæрдтой (уæлдайдæр та дыгурмæ) ном Авдан Æвдæм. Нæ фыдæлты тыххæй хъæуа нæ хъæуа… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
